Srednje poluostrvo Sitonija manje je razvijeno od Kasandre i najčešce ga posećuju zbog njegove prirodne lepote, mnogobrojnih malih plaža skrivenih u podnožju planinskih litica, a do nekih se može doći samo pešice. Istočna obala je posebno bogata vegetacijom, dok su na zapadnoj strani velike površine pod vinogradima i stenovita mesta gde ruda izbija na površinu u neobičnim oblicima koji oduzimaju dah. Očuvana seoca u unutrašnjosti poluostrva pružaju dodatni izazov za istraživanje.
Priliv turista tokom poslednjih trideset godina doveo je do seobe stanovništva iz unutrašnjosti kopna na obalu. Tradicionalna zanimanja kojim se lokalno stanovništvo još uvek bavi su šumarstvo, proizvodnja meda, sakupljanje smole (borova) i poljoprivreda. Nova sela na obali prerasla su u letovališta u koja dolazi veliki broj gostiju. Ona pružaju raznovrstan smeštaj od luksuznih hotela do kampova, obilje mesta na kojima se mogu probatiti jela grčke ili međunarodne kuhinje, mogućnost kupovine, dobru zabavu i bavljenje sportom. Za noćne ptice, najpopularnija i najuzbudljivija mesta nocnog života su na Kasandri – Kalitea, Pefkohori, Skala Furkas, na Sitoniji – Neos Marmaras, Sarti, kao i veliki gradovi. Barovi na plaži sa atraktivnom atmosferom, blizu letovališta ili na pomalo izdvojenim plažama takodje pružaju mogućnost za zabavu tokom dana i uveče. U svim letovalištima i selima ima puno barova i kafića koji nude poslastice, lake obroke i služe pića do kasnih sati. Druga mogucnost da provedete veče je da uzmete kartu za neki od bioskopa ili pozorišta na otvorenom i uživate u filmu, muzici ili predstavi. Osim glavnih letovališta postoje i ona manja (videti mapu) koja su pogodna za mirniji odmor, u slikovitom okruženju pored mora ili u unutrašnjosti kopna (u julu i avgustu ima više gostiju). Za razliku od Kasandre, drugi “prst” - Sitonija, a pogotovo njegova istočna strana, obiluje prelepom netaknutom prirodom, planinama i obiljem dugih, “divljih” pešcanih plaža, sa tirkiznom bojom mora. Pošto od najsevernijeg mesta na istocnoj obali Sitonije (Vourvourou), pa sve do skoro južnog kraja (do mesta Sarti), osim par kampova ne postoji ni jedno naselje, ove prelepe plaže morate “pronaći” sami. Idući putem ka jugu, na svaka 2-3 km, sa leve strane postoje neobeleženi zemljani putevi kojima se možete spustiti na obalu. S obzirom da je poluostrvo šumovito, a magistrala ide visoko i strmo iznad obale, iz kola ne možete videti ni jednu plažu. To je iznenađenje koje Vas čeka, kada se zemljanim putem spustite do obale.
Spustili smo se do dve od pregršt sličnih. Za jednu od njih čak postoji reklama u mestu Sarti, koje smo obišli nešto kasnije. Da je umesto borove šume iza Vas, kojim slucajem šuma palmi, na plaži “Orange beach” osećali biste se skoro kao na Sejšelima. Sitan beli pesak, more u svetlo-tirkiznoj boji, kao i blistavo bele, oble, uglačane stene koje izviru iz vode oko vas, daće Vam odgovor na pitanje zbog čega je ova mala plaža uvek posećena. U nekoj od ovih uglačanih stena, neko je dobio inspiraciju i isklesao usnulu sirenu.
Jedna od poslednjih plaži pre nego što se spustite u gradić Sarti, jeste plaža i ujedno kamp “Platanitsi”. Činilo se da je kamp pun, ali je velika pešcana plaža bila skoro potpuno prazna. Na njoj možete iznajmiti skije ili “banane” koje gliseri vuku po vodi, ili sesti na pice u “African café”.
Par kilometara južno, ući ćete u jedini gradić na istocnoj obali Sitonije – Sarti. U velikom zalivu, sa širokom i duž čitavog mesta dugom pešcanom plažom, ovaj nadasve simpatican i nepretenciozan gradic, deluje veoma prijatno i opušteno. U njemu nema velikih hotela, niti previše zgrada sa apartmanima, pa deluje kao savršeno mesto za odmor.
Iz Vurvurua (Vourvourou), mesta na severu istocnog dela Sitonije, svakog pre podneva brodovi polaze na jednodnevni izlet u obilazak oko zapadne strane Svete Gore – Atosa. Verovatno već znate da na Atos ne možete ući bez dozvole prethodno odobrene i dobijene u Solunu, na koju se čeka nedelju dana od dana podnošenja. Ako ste ženskog pola, ni to vam neće vredeti, jer monasi žene ne puštaju u svoj skroviti svet. Zato možete uplatiti turu brodom i oploviti dovoljno blizu Atosa, taman toliko da Vas želja za lepotom manastira i njegovih freski, mine. Cena od oko 40€ po osobi, obuhvata četvorocasovno krstarenje i dvoipočasovno zaustavljanje za rucak u mestu Uranopolis (Ouranoupolis), na zapadnom delu trećeg “prsta”, koje neizostavno treba obici.
Zapadni deo Sitonije jesu simfonije zelenog i plavog. Na toj strani poluostrva, nalazi slikoviti gradić Neos Marmaras koji dominira prostrano azurnim morem zaliva Toroneos. Sagrađen je na tri okruglasta brežuljka pokrivena borovom šumom i maslinjacima, na mestu gde se raskošna planina Mount Itamos susreće sa plažama izuzetne lepote kao što su: Paradiso beach, Grigoriatiko, Azapiko, zbog kojih je Neos Marmaras dobitnik Evropske plave zastave kao priznanja za čistocu mora, obala i okruženja. Sve plaže Neos Marmarasa okrenute su ka zapadu, stalno su obasjane suncem što omogucuje turistima da uživaju u moru i sunčanju do samog zalaska sunca. Zbog veselih noći i intenzivnog života Neos Marmaras je magnet i atrakcija za turiste iz čitavog sveta. Osnovale su ga Grčke izbeglice proterane iz Male Azije (današnja Turska) sa ostrva Marmaras 1922 god. Detaljnije o istoriji Neos Marmarasa pogledajte ovde. Prvi stanovnici doplovili su preko mora camcem Santala koji je i dan danas izložen u centru. U znak sećanja na postojbinu nedaleko od crkve osnovan je muzej –gracanski kulturni centar Paskalaki koji sadrži postavkuo životu u starom kraju. U mestu je crkva Arhangela Velikogutemeljena 1937. Crkva je uglavnom otvorena tokom vikenda, ali neposredno ispred crkve nalazi se i kapelica u kojoj se mogu zapaliti svece.
Jedna od atrakcija Neos Marmarasa je nenaseljeno ostrvo Kelifos (Kornjaca) nazvano tako jer oblik podseca na telo kornjace.Trasa gotovo svih brodova koji krstare zalivom Toroneo predvidja pauzu kod ostrva uz kupanje i skakanje sa broda.Okolina ostrva i podvodni svet je pravi raj za ronioce i podvodnu fotografiju. Ne propustite priliku da uživete u vožnji kartinga na stazi koja je planska i osmišljena za vožnju do 15 min.u karting centru „San Marino“u Neos Marmarasu. Sedišta imaju i dodatan suncer pa je vožnja bezbedna i udobna.
Pored Neos Marmarasa, nalazi se i veliki kazino sa prvom privatnom kockarnicom u Grčkoj – luksuzni hotelski komleks Porto Carras Grand Resort izgrađen na četiri i po hiljsde hektera zašticene oplemnjene površine uz koju se nalazi jedina jahtimg marina u severnoj Grčkoj zatim, kongresni i spa centar, kasino Las Vegas, fudbalski tereni, teniski teren sa tribinama, golf teren smeštan u prelepom maslinjaku, staze za jahanje konja, velnes centar, heliodrom i niz drugih savremenih ponuda koje zadovoljavaju najprobrivljiju klijentelu. Umetnicki, estradni i poslovni svet Porto Carras-a je ugostio brojne poznate političare, umetnike, glumce i biznismene. Salvador Dali, Francois Mitterand, Konstantinos Karamanlis, Melina Merkouri, samo su neki od onih koji nisu odoleli luksuzu i čarima Porto Carras-a. Neos Marmaras je povezan taxi brodicem sa Porto Carrasom, prvi polazak sa doka iz centra Marmarasa ujutro oko 9 a poslednji povratak iz Porto Carrasa u 24 h. Cena karte 2 €.
Na nadmorskoj visini od 350 metara, proglašeno je za lokaciju od istorijske važnosti pa se neprekidno obnavlja, ali pritom zadržava svoju tradicionalnu arhitekturu i predtavlja jedinstven izlet za šetnju, kafu ili jelo. Etnografski muzej u Partenonasu poseduje pribor, odeću i fotografije s pocetka XX veka i ranije. Grad je takođe poznat kao Parthenopolis, Partheni ili Parthenionas. U Parthenonasu se tradicionalno slavi festival predaka Agiou Pantelimona, 27. jula. Svi su dobrodošli na festival, i mogu posvedočiti o reputaciji i gostoprimstvu Partheniotona i videti selo i podrucje sa istinskim osecanjem tradicije. Ovo selo nije napušteno vec je rekonstruisano sa požrtvovanjem. U Parthenonu se nalazi i Narodni muzej kao i "kotao" u kojem se proizvodi grčko vino poznato kao tsipouro. Redak arheološki sastav Parthenona, koji održava izgled prošlog doba, privlači pažnju velikog broja turista. Danas, u Parthenonu postoje kafane, gostionice idr,dok je centar blizu crkve stari građanski centar Parthenona.
Još jedno mesto sa zapadne strane Sitonije koje vredi videti, je staro selo Agios Nikitas, koje se nalazi u korenu drugog prsta, na kilometar do dva u kopnu od mesta Nikiti (koje je na samoj obali). Agios Nikitas ima vecinom kamenom poplocane ulice i stare kuce koje se restauriraju i doteruju, pa je prijatno prošetati njegovim ulicicama i steci utisak o tome kako je grcko primorsko selo u ovom delu zemlje, zaista nekada izgledalo.
Slikovito priobalno naselje sa predivnom pešcanom plažom. Na osnovu arheoloških pronalazaka postojanje života datira iz XIV veka. Tradicija navodi da je reka presecala naselje i nosila toliku kolicinu vode koja je bila dovoljna za rad radionice na vodeni pogon za preraduvunene odece. Tristinika je deminutiv i znaci mala trista (mala hidristria), dok je po drugima na ovom mestu održana bitka u kojoj je napadača bilo tri puta više od stanovnika, te da bi pobedili svaki je stanovnik morao ubiti bar tri protivnika (tris= tri + nika = pobedi!).
Po mitologiji, Toroni je bila žena Proteja, Posejdonovog sina. Tragovi praistorijskog naselja iz III milenijuma pre n.e. i mnogo ostataka antičkih, staro hrišćanskih i vizantijskih hramova, tvrđava i dr. svedoče o tome da je oblast bila stalno naseljena od novog kamenog doba.
Antički Toroni su osnovali kolonisti sa Halkide u VIII veku pre n.e. U V veku pre n.e. je bila jedan od najznačajnijih gradova na Halkidikiju. Imala je svoj novac i bila je članica Atinskog saveza. Tukidid piše da ju je 423. pre n.e. okupirao spartanski vojskovođa Brasida. Godine 348. pre n.e. grad je uključen u državu Filipa II. Godine 168. pre n.e. zauzeli su ga Rimljani i grad je poceo da gubi na snazi. U periodu Vizantije područje je bilo parohija svetogorskih manastira. Jake zidine i ostale građevine su uništene u XIX veku, kada su Turci koristili granitne blokove, od kojeg su bili izgrađene kako bi njime obložili glavne ulice u Konstantinopolju i Solunu. Po novijim rezultatima arheoloških iskapanja, primećeno je da je prostor stalno naseljen od kraja novog kamenog doba do turske vladavine. Pronađeni su arhitektonski ostaci, ali su vrlo raspršeni, jer su uništeni usled stalnog korišcenja tog prostora. Arheolozi su poseban značaj dali groblju naselja iz gvozdenog doba, za koje se smatra da je trajalo od kraja II veka do sredine IX veka. Na tom je groblju iskopano 134 grobnica, od kojih je 118 sadržavalo rezultate kremiranja, a 16 običnih pokopa. Na svetlost dana je izašlo 500 posuda, koje su bile upotrebljene ili kao urne ili kao posude za nakit i osobne predmet mrtvih.
Ako ste suviše pocrveneli da biste se još pekli na plaži ili jednostavno želite da radite nešto drugo, krajnje je vreme da iznajmite kola. Spisak ruta kroz slikovite predele iz sve četiri oblasti (Severna oblast, Kasandra, Sitonij i Atos), vozeći se njima upoznacete ono najlepše što nudi priroda Halkidikija pogledate ovde.